کودکان و فرزندان خود را در مثلث شوم محصور نکنیم!
برخی از کنش و واکنش های والدین نسبت به هم یا نسبت به فرزندان می تواند تاثیرات زیان بار داشته باشند.
اما در این میان سه رفتار وجود دارند که تاثیرات بسیار مخرب و آسیب زایی دارند و علاوه بر این که هیچ سودی برای دو طرف ندارند باعث افت شدیددر اعتماد به نفس و عزت نفس کودک میشوند، باعث ایجاد احساس دوست داشتنی نبودن در فرزند و نیز موجب خشم و نفرت و عصبانیت نهان در فرزند می شوند.
این سه رفتار را با عنوان "مثلث شوم" به والدین معرفی می کنیم:
برخی از کنش و واکنش های والدین نسبت به هم یا نسبت به فرزندان می تواند تاثیرات زیان بار داشته باشند.
اما
در این میان سه رفتار وجود دارند که تاثیرات بسیار مخرب و آسیب زایی دارند
و علاوه بر این که هیچ سودی برای دو طرف ندارند باعث افت شدیددر اعتماد به
نفس و عزت نفس کودک میشوند، باعث ایجاد احساس دوست داشتنی نبودن در فرزند و
نیز موجب خشم و نفرت و عصبانیت نهان در فرزند می شوند.
این سه رفتار را با عنوان "مثلث شوم" به والدین معرفی می کنیم:
مثلث شوم
ضلع اول : تحقیر
برخی
اوقات والدین برای اثبات حقانیت خود یا ایجاد تغییر در فرزند به گفتن
عباراتی می پردازند که باعث خرد شدن و کوچک شدن کودک می شوند و احساس شرم و
پوچی را به او می دهند.
ضلع اول : تحقیر
استفاده
از عناوین تحقیر کننده ای همچون "عقل کل"؛ "بابا!دانشمند"؛ "فیلسوف" و ...
با لحن تمسخر آمیز یا نسبت دادن صفت های ناشایست ما نند: "خنگ"؛ " رفوزه "
؛ " گیج " ؛ " احمق " و.... و یا نسبت دادن نام حیوانات اهلی و وحشی به
فرزند از جمله ی مصادیق تحقیر هستند.
مثلث شوم
ضلع دوم : مقایسه
کار نادرستی که ممکن است برخی والدین برای وادار کردن فرزند به انجام کاری مثبت صورت می گیرد مقایسه است.
ببین داداشت کوچکترته!
پسر خاله رو ببین بموقع می خوابه!
همه ی دوستات به موقع مسواک می زنن
حتی حمید هم زرنگترته!
و....
نمونه هایی از مقایسه اند.
هیچ انسانی دوست ندارد مقایسه شود. حتی اگر رفتارش و عملکردش از دیگران بهتر نباشد .
با
وجود این که والدین هیچ وقت از مقایسه کردن فرزند خود با شخص دیگر به
خواسته خود نمی رسند اما دیده میشود که غالبا این ضلع از مثلث شوم بارها
مورد استفاده قرار می گیرد و اثرات آن گاهی معکوس است.
کودکان
معمولا سعی می کنند با فردی که ملاک مقایسه بوده رفتار خود را شبیه سازی
کنند و این فقط مختص رفتار مثبت او نیست بلکه گاه در رفتارهای منفی هم از
دیگری تقلید می کنند
علاوه بر این احساس تنفر از شخص ملاک در برخی کودکان مشاهده می شود که گاه به رفتارهای پرخاشگرانه و حسادت و خشم نیز منجر می شود.
مثلث شوم
ضلع سوم: سرزنش
سرزنش معمولا زمانی از سوی والدین مطرح می شود که فرزند کاری را به اشتباه و دور از انتظار والدین انجام داده باشد.
سرزنش ها معمولا دلالت بر این دارد که والد انتظار نداشته است ، فرزندش خطایی این چنینی داشته باشد. و در واقع هدفی اصلاحی دارد.
اما
در عمل ، سرزنش باعث تخریب اعتماد به نفس فرزند ؛ تخریب رابطه و در آخر
منجر به بروز خطاها و اشتباهات بیشتر در فرزند می شود و خودکارآمدی او را
به شدت تنزل می دهد.
به
جای سرزنش می توان از تشویق رفتارهای نقیض استفاده کرد. یعنی رفتارهایی که
بدون خطا و مطابق انتظار والد هستند تشویق شوند و رفتارهای خطا تا حد
امکان نادیده گرفته شوند.
کودکان و فرزندان خود را در مثلث شوم محصور نکنیم.
منبع :مهدی زارعی روانشناس و مشاور خانواده .
2435 |
30 آذر 1394
امکان ارسال پیام در حال حاضر وجود ندارد.
